UPPGVÖTUN ÚR FORTÍÐINNI
„Fyrsta myndin sem hann sagði mér frá var af þremur börnum við vegarkantinn á Íslandi árið 1965. Hann sagði mér að fyrir sér væri þetta myndin af sannri hamingju og hann reyndi nokkrum sinnum að tengja hana við aðrar myndir, án árangurs. Hann skrifaði mér; dag einn mun ég setja þessa mynd fremst í bíómynd og og læt svo fylgja svartan ramma í kjölfarið; ef fólk sér ekki hamingjuna þá sér það að minnsta kosti sortann.“ Svona hefst Sans Soleil, eitt frægasta dæmi kvikmyndasögunnar um hina svokölluðu esseyju-mynd, eða hugleiðingamynd. Kona les upp ljóðræn bréf frá ljósmyndara á meðan myndavélin eltir þá staði sem ljósmyndarinn heimsótti, á Íslandi, í Japan, Gínea-Bissá og á Írlandi.
Chris Marker er frægastur fyrir annars vegar Sans Soleil og hins vegar stuttmyndina La Jetée, sem heimsenda- og tímaflakksmyndin 12 Monkeys er byggð á. Hann leikstýrði einnig myndum um Akira Kurosawa, stórleikkonuna Simone Signoret (þau voru nágrannar og vinir) og valdatöku Pinochet í Chile. Hann var ávallt afar dulur um sína einkahagi, leyfði sjaldnast myndatökur og fortíð hans er að miklu leyti byggð á getgátum.
English
BLAST FROM THE PAST
“The first image he told me about was of three children on a road in Iceland, in 1965. He said that for him it was the image of happiness and also that he had tried several times to link it to other images, but it never worked. He wrote me; one day I’ll have to put it all alone at the beginning of a film with a long piece of black leader; if they don’t see happiness in the picture, at least they’ll see the black.” Thus begins Sans Soleil, perhaps film history‘s most famous example of the essay film. A woman reads aloud a poetic letter from a photographer while the camera leads us to the places he‘s been, including Japan, Iceland, Guinea-Bissau and Ireland.
Chris Marker owed most of his fame to Sans Soleil and short film La Jetée, much later the inspiration behind Terry Gilliam‘s 12 Monkeys. He also directed films about Akira Kurosawa, actress Simone Signoret (they were neighbours and friends) and the overthrow of Allende‘s government in Chile. He never revealed much about his personal life and seldom allowed himself to be photographed. His past before filmmaking is still shrouded in mystery, even if numerous stories abound.
